ลมพิษคืออะไร
ชนิดของลมพิษ
สาเหตุของลมพิษ
ทำอย่างไรเมื่อเกิดลมพิษ
ลมพิษคืออะไร
ลมพิษ
เป็นผื่นผิวหนังชนิดหนึ่ง
มีลักษณะเป็นผื่นแดง นูน
ขนาดต่างๆกันอยู่กระจัดกระจาย
มักมีอาการคัน
ผื่นลมพิษมีลักษณะนูน
เนื่องจากเกิดจากมีสิ่งกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารเคมี
histamine ซึ่งทำให้มีผลให้สารนํ้าในหลอดเลือดไหลซึมผ่านออกสู่เนื้อเยื่อภายนอกหลอดเลือด
เห็นเป็นผื่นนูนขึ้น
และมักมีอาการคันจากฤทธิ์ของhistamine
แต่ละผื่นที่เกิดขึ้นจะยุบหายไปเองภายใน
๒๔ ชั่วโมง
โดยไม่มีร่องรอยผิดปกติที่ผิวหนัง
แม้ว่าจะมีผื่นใหม่เกิดขึ้นได้อีกในตำแหน่งอื่น
ชนิดของลมพิษ
ลมพิษมี ๒ ชนิด แบ่งเป็น
ลมพิษเฉียบพลัน และ ลมพิษเรื้อรัง
| ลมพิษเฉียบพลัน
มักเกิดขึ้นรวดเร็ว
และหายในเวลาอันรวดเร็วเช่นกัน
มักมีสาเหตุจากการแพ้สิ่งกระตุ้นบางอย่าง
เช่น แพ้อาหาร
ในผู้ป่วยลมพิษชนิดนี้ถ้ารู้สาเหตุ
และสามารถหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ได้
ก็จะไม่เกิดอาการขึ้นอีก |
| ลมพิษเรื้อรัง
คือลมพิษที่เป็นๆหายๆเป็นระยะเวลานานกว่า
๖ สัปดาห์ ส่วนมากมักหาสาเหตุไม่พบ
และเกิดผื่นขึ้นโดยไม่สามารถคาดเดาได้ล่วงหน้า |
สาเหตุของลมพิษ
สิ่งกระตุ้นที่เป็นสาเหตุของลมพิษมีหลายอย่าง
ที่พบบ่อยได้แก่
| อาหาร เช่น อาหารทะเล
ไข่ นม ถั่ว สารกันบูด อาหารหมักดอง
สีผสมอาหาร ผลไม้บางอย่าง เป็นต้น
ผื่นจะเกิดหลังจากรับประทานในเวลาเป็นนาทีหรือภายใน
๒ ชั่วโมง
ขึ้นกับการดูดซึมของอาหารที่แพ้
การจะบอกว่าแพ้อาหารใดต้องอาศัยการสังเกต
และอาจต้องทดลองรับประทานทีละอย่าง
และใช้วิธีจดรายการอาหารในแต่ละวัน
ถ้าพบว่าแพ้อาหารใดและหลีกเลี่ยงได้
ก็จะไม่เกิดอาการของลมพิษขึ้นอีก |
| ยา ที่พบบ่อยคือ
ยาแก้อักเสบ ยาแก้ปวด แต่จริงๆแล้ว
ยาแทบทุกชนิดทำให้เกิดลมพิษได้
รวมทั้งวิตะมิน อาหารเสริม ยาคลายเครียด
เป็นต้น ดังนั้น
ควรตรวจดูยาที่คุณรับประทานในช่วง ๑
เดือน
ถ้าพบตัวใดน่าสงสัยควรปรึกษาแพทย์เพื่อเปลี่ยนเป็นยาตัวอื่นแทน |
| การติดเชื้อ เช่น หวัด
ฟันผุ ไซนัสอักเสบ ไวรัสตับอักเสบ
การอักเสบในช่องคลอด มีพยาธิ์ในลำไส้
เป็นต้น |
สาเหตุที่พบไม่บ่อย
เช่น
| การกดรัด(pressure)
เช่น
เกิดผื่นขึ้นตามรอยเกา รอยขีด
หรือแม้แต่รอยยับของเสื้อผ้า
ขอบเสื้อชั้นใน ขอบกางเกง เป็นต้น |
| ความร้อน ความเย็น
การออกกำลังกาย
เวลาออกกำลังกายหรือทำงานจนเกิดอุณหภูมิในร่างกายสูงขึ้น
สามารถกระตุ้นให้เกิดลมพิษได้
บางคนไวต่อความเย็น
เวลากินนํ้าแข็งอาจเกิดผื่นบวมที่ริมฝีปาก
|
| การสัมผัสสิ่งที่แพ้
เช่น ถุงมือยาง อาหารดิบ เป็นต้น |
| แสงแดด
คนที่แพ้แสงแดดพบได้น้อยมาก
แต่ก็เกิดขึ้นได้
มักมีผื่นลมพิษในเวลาเป็นนาทีหลังจากถูกแสงแดด
และผื่นยุบใน ๑ ถึง ๒ ชั่วโมง |
ทำอย่างไรเมื่อเกิดลมพิษ
| อย่าเกา
การเกาจะกระตุ้นให้ผื่นลมพิษขยายมากขึ้นได้ |
| รับประทานยาในกลุ่ม
antihistamine
ยาในกลุ่มนี้มีหลายตัว
บางตัวทำให้เกิดอาการง่วง
บางตัวได้ผลดีกับบางคนแต่ไม่ได้ผลกับบางคน
ดังนั้นถ้าใช้ยาแล้วไม่ได้ผลหรือมีอาการง่วงมาก
ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเปลี่ยนยา
ยารุ่นใหม่ๆบางตัวไม่ทำให้ง่วง
และรับประทานแค่วันละ ๑ ถึง ๒ ครั้ง
แต่ราคาค่อนข้างแพง
โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่เป็นลมพิษชนิดเรื้อรัง
ซึ่งต้องรับประทานยาเป็นเวลานาน |
| วิธีที่ดีที่สุด
ถ้าเป็นไปได้คือ เลี่ยงสาเหตุ
ถ้าคุณสามารถโชคดีค้นหาสาเหตุพบ
แต่ถ้าคุณเป็นลมพิษชนิดเรื้อรัง
ซึ่งมักไม่พบสาเหตุ
ควรได้รับการตรวจสุขภาพโดยทั่วไปว่ามีการอักเสบติดเชื้อเรื้อรังที่ใดที่หนึ่งในร่างกายหรือไม่
ถ้าทุกอย่างปกติดี
แต่คุณก็ยังมีลมพิษอยู่ อย่าเพิ่งท้อใจ
อย่างน้อยคุณก็แน่ใจได้ว่าสุขภาพอย่างอื่นปกติดี
ประมาณครึ่งของผู้ป่วยจะหายจากลมพิษได้เองในเวลาเป็นปี
นอกจากนั้นการรับประทานยา antihistamine
จะช่วยลดอาการได้
ถ้าจะให้ได้ผลดีควรรับประทานยาตามเวลาที่กำหนดเพื่อป้องกันการเกิดผื่น บางครั้งอาจมีการดื้อต่อยาที่เคยใช้ได้ผลมาก่อน
ต้องเปลี่ยนยาตัวใหม่ภายหลัง |
web address: http://thaiskin.tripod.com
email: thaiskin@doctor.com
|